Doorlichting
Documenten voor de doorlichting
Standaard tussentijds bezoek
Tussentijds bezoek na ongunstig advies
Doorlichting
- De school en het schoolbestuur krijgen minstens drie weken op voorhand een aankondigingsbrief via e-mail.
- Het doorlichtingsteam is maximaal vijf dagen ter plekke.
- Tijdens de doorlichting onderzoeken we of de school haar eigen kwaliteit ontwikkelt en gaan we na in welke mate de school kwaliteitsvol onderwijs verstrekt dat tegemoetkomt aan de kwaliteitsverwachtingen uit het OK. We gaan ook na of de onderwijsinstelling de regelgeving respecteert. In één doorlichting komen echter niet alle kwaliteitsverwachtingen aan bod: de onderwijsinspectie maakt een selectie, die we het doorlichtingsscenario noemen. In het secundair onderwijs zijn momenteel volgende doorlichtingsscenario’s mogelijk:
- scenario I, gericht op de onderwijsleerpraktijk en op de leerlingenbegeleiding
- scenario L, gericht op de leerlingenbegeleiding en het personeelsbeleid en de professionalisering
- scenario T, gericht op de onderwijsleerpraktijk, de leerlingenbegeleiding en op het personeelsbeleid en de professionalisering
- scenario S, gericht op de onderwijsleerpraktijk, de leerlingenbegeleiding en de rapportering en oriëntering.
- De onderwijsinspectie gaat na of de school een kwaliteitsvol beleid op de leerlingenbegeleiding ontwikkelt, implementeert en evalueert. Daarnaast spreekt de onderwijsinspectie zich uit over het gelijkeonderwijskansenbeleid.
- Gezien de verwevenheid van de leerlingenbegeleiding en het gelijkeonderwijskansenbeleid kiest de onderwijsinspectie ervoor om in elke school de leerlingenbegeleiding met het oog op inclusie en gelijke onderwijskansen te beoordelen in de uitspraak leerlingenbegeleiding.
- In scholen die GOK-middelen ontvangen, beoordeelt de onderwijsinspectie in de uitspraak gelijkeonderwijskansenbeleid of de school de GOK-middelen transparant, doelgericht en doeltreffend inzet. Elke school is vrij in de manier waarop ze de streefdoelen, de indicatoren en het tijdspad bepaalt.
- In elke doorlichting kan het doorlichtingsteam lesobservaties, documentenstudies en online bevragingen uitvoeren. Naast gesprekken met het beleidsteam en leraren kunnen er ook gesprekken plaatsvinden met leerlingen.
- De planlastradar en financiële radar maken deel uit van de doorlichting.
- Planlastradar: met dit instrument onderzoekt het doorlichtingsteam of er signalen zijn van planlast op school. Dat onderzoek vraagt geen voorbereiding of documenten van de school en heeft geen enkele impact op het advies. Indien er signalen zijn van planlast, gaat het doorlichtingsteam daarover in gesprek met het schoolteam. Het uitgangspunt voor de planlastradar zijn de kwaliteitsverwachtingen uit het OK en de daaraan gekoppelde regelgeving. De school kan nu ook zelf haar planlast in kaart brengen en aanpakken via www.planlastcalculator.be.
- Financiële radar: dit onderzoek gebeurt op de achtergrond, vraagt geen voorbereiding of documenten van de school en heeft geen enkele impact op het advies. Wanneer het doorlichtingsteam tijdens zijn doorlichtingsactiviteiten signalen opvangt van een onvoldoende kwaliteitsvol financieel beleid en materieel beheer, gaat het doorlichtingsteam daarover in gesprek met het beleidsteam. In geval van andere ernstige tekorten informeert de onderwijsinspectie de verificatiedienst van AgODi die een onderzoek kan starten naar het financieel beleid.
- De teamcoördinator van het doorlichtingsteam is het aanspreekpunt voor de school voor alle inhoudelijke en praktische informatie over de doorlichtingsscenario, over de planning van de gesprekken en observaties …
- Om scholen de tijd te geven om met de nieuwe onderwijsdoelen aan de slag te gaan, zal de onderwijsinspectie de realisatie van de doelen enkel nagaan in de eerste graad en de 7de jaren (inclusief duaal leren). Alle overige kwaliteitsverwachtingen komen, afhankelijk van het doorlichtingsscenario, aan bod in alle graden en onderwijsvormen.
- De doorlichting eindigt met een advies en een doorlichtingsverslag.
Documenten voor de doorlichting
- Informatie over het doorlichtingsscenario
- Lijst te bezorgen informatie
- Ontwikkelingsschalen
- Ontwikkelingsschalen_2023-2024_kwaliteitsontwikkeling_so.pdf
- Ontwikkelingsschalen_2023-2024_onderwijsleerpraktijk_gso.pdf
- Ontwikkelingsschalen_2023-2024_begeleidingsprincipes_gso.pdf
- Ontwikkelingsschalen_2023-2024_rapportering_en_oriëntering_gso.pdf
- Ontwikkelingsschalen_2023-2024_personeelsbeleid_en_professionalisering_bao-so.pdf
Standaard tussentijds bezoek
- Om de aanwezigheid van de onderwijsinspectie in scholen te verhogen, vinden er naast doorlichtingen ook tussentijdse bezoeken plaats.
- De onderwijsinspecteur informeert de school tijdig over dit tussentijds bezoek en is één dag ter plekke.
- Tijdens het tussentijds bezoek bekijkt de onderwijsinspecteur
- de kwaliteitsontwikkeling sinds de laatste doorlichting (brede kijk)
- de kwaliteitsontwikkeling op het vlak van een concreet thema (gerichte kijk). Daarvoor zijn drie mogelijke insteken.
- In een aantal scholen, waar het tussentijds bezoek wordt uitgevoerd door een inspecteur talen, bepaalt de onderwijsinspectie zelf het thema: taalbeleid Nederlands. Zo wil ze het belang van een effectief taalbeleid opnieuw onder de aandacht brengen. In het tussentijds bezoek focust de onderwijsinspectie op de vraag 'hoe werkt de school een taalbeleid uit om de taalcompetentie van de leerlingen en van het lerarenteam te ontwikkelen?'
- In andere gevallen kiest de school zelf een thema.
- Ofwel kiest de school voor een themaonderzoek wiskunde. De focus ligt dan op de vraag 'welke stimulerende rol kan het schoolbeleid hebben om leerlingen maximale kansen te geven om de onderwijsdoelen wiskunde na te streven of te bereiken?'
- Ofwel kiest de school een ander thema.
- In een aantal scholen, waar het tussentijds bezoek wordt uitgevoerd door een inspecteur talen, bepaalt de onderwijsinspectie zelf het thema: taalbeleid Nederlands. Zo wil ze het belang van een effectief taalbeleid opnieuw onder de aandacht brengen. In het tussentijds bezoek focust de onderwijsinspectie op de vraag 'hoe werkt de school een taalbeleid uit om de taalcompetentie van de leerlingen en van het lerarenteam te ontwikkelen?'
- De school kan de pedagogische begeleidingsdienst of een andere externe partner uitnodigen om deel te nemen aan (een deel van) de activiteiten van het tussentijds bezoek.
- De onderwijsinspecteur fungeert als aanspreekpunt voor de school voor alle inhoudelijke en praktische informatie over de planning van de gesprekken.
- Het tussentijds bezoek eindigt met een verslag zonder advies.
Tussentijds bezoek na ongunstig advies
- Om de scholen te ondersteunen die onvoldoende tegemoetkomen aan de referentiekaders, stimuleert en monitort de onderwijsinspectie hun ontwikkelingstraject via een tussentijds bezoek.
- Het tussentijds bezoek na ongunstig advies vindt negen tot twaalf maanden na de doorlichting plaats.
- Na negen maanden verwacht de onderwijsinspectie dat de school een traject heeft vooropgesteld dat minstens gericht is op het wegwerken van de vastgestelde tekorten. De onderwijsinspectie verwacht dat dit plan tegemoetkomt aan de succesfactoren van een kwaliteitsvol ontwikkelingstraject. Het eerste tussentijds bezoek na ongunstig advies is gericht op het ontwikkelingstraject op systeemniveau: het leidt niet tot een beoordeling van de kwaliteit.
- De inspecteurs reflecteren samen met het beleidsteam over de conclusies van de doorlichting en gaan na of het vooropgestelde ontwikkelingstraject tegemoetkomt aan de succesfactoren, rekening houdend met de context en de input. In het bijzonder gaan de inspecteurs na of de aanpak minstens gericht is op het wegwerken van de vastgestelde tekorten. We stimuleren echter een aanpak die breder is dan het remediëren van de vastgestelde tekorten en die een schoolbrede kwaliteitsverbetering vooropstelt.
- Het tussentijds bezoek bestaat uit een gesprek met het beleidsteam en eventueel andere teamleden betrokken bij de aansturing van het ontwikkelingstraject. De pedagogische begeleidingsdienst (of een andere externe partner betrokken bij het ontwikkelingstraject) kan het gesprek bijwonen op initiatief van de school.
- Het tussentijds bezoek duurt één dag en wordt uitgevoerd door één of twee inspecteurs. Het tussentijds bezoek na ongunstig advies vindt plaats in de school.
- Het tussentijds bezoek eindigt met een verslag zonder advies. Het verslag bestaat uit een beoordeling (geruststellend of niet geruststellend) over de vijf rubrieken van succesfactoren. Hier vind je informatie over de succesfactoren van een kwaliteitsvol ontwikkelingstraject.
